»Δεν έπεφτε καρφίτσα» στους δρόμους της ωραίας συνοικίας της Αθήνας γύρω από την εκκλησία. Εμείς είχαμε βρει το »κόλπο» και περνάγαμε ελεύθερα στο ναό κάνοντας τα… παπαδάκια. Η αλήθεια είναι πως δυό τρεις όντως κρατούσαν εξαπτέρυγα στην Περιφορά κι έτσι δεν κάναμε μεγάλη αμαρτία με το ψέμα!

Γιατί τα λέω όλα αυτά; Μια χρονιά λίγο μεγαλύτεροι στη δευτέρα λυκείου, κάναμε «ανταρσία» κάποιοι από την παρέα και πήγαμε στον Επιτάφιο σε ένα άγνωστο μικρό πέτρινο εκκλησάκι πίσω από τον Παναθηναικό στην οδό Τσόχα. Τους Άγιους Πάντες. Κατεβαίνεις σκαλάκια για να το βρεις, ήταν δίπλα σε ένα καφενείο.

Θυμάμαι ακόμα ότι η Τσόχα είχε κλείσει ασφυκτικά από τους πιστούς εκείνη τη Μεγάλη Παρασκευή του 1981 και δεν μπορούσαμε να κάνουμε το «κόλπο» με τα παπαδάκια για να πλησιάσουμε. Έτσι κάναμε την Περιφορά μέσα σε όλους στους δρόμους γύρω από το γήπεδο.

Φέτος πώς είχα αυτή την περίεργη μνήμη και ακόμη πιο περίεργη επιθυμία παρακολούθησα τον Επιτάφιο μετά από 38 χρόνια στους Άγιους Πάντες. Δεν έχω λόγια για το πώς ένιωσα. Έκλαψα όταν ο ιερέας ένας γλυκύτατος Άνθρωπος έκανε την πρώτη στάση. Ναι έκανε τρεις στάσεις για να ψάλει, μαζί με τους περίπου σαράντα πιστούς που ήμασταν σε αυτό τον απίστευτο Επιτάφιο. Ένα ευλογημένο πανί με λίγα άνθη πάνω του, το οποίο κρατούσαν με απαλότητα από τις τέσσερις γωνίες οι συνοδοί του και μπροστά ο νεοκόρος που κρατούσε τον ξύλινο Σταυρό.

Κατάνυξη. Συγκίνηση. Μαγεία. Απλότητα. Αθωότητα. Γαλήνη.

Ο ομορφότερος Επιτάφιος της ζωής μου. Δεν θα τον ξεχάσω ποτέ. Στο μικρό, άγνωστο, πέτρινο εκκλησάκι των Αγίων Πάντων στην οδό Τσόχα. Και όταν τελείωσε η περιφορά στα δρομάκια γύρω από την εκκλησία, μόλις ένα τετράγωνο, περάσαμε όλοι με τελευταίο τον παπά που μας έραινε με μύρο, κάτω από το πανί με τα άνθη και τα φωτισμένα φαναράκια.

Και την επόμενη νύχτα μετά την Ανάσταση, η Αγία Κοινωνία από τον ίδιο σεπτό ιερέα.
Καμιά φορά η ιστορία μιας λέξης είναι σπουδαιότερη από την ιστορία μιάς ζωής. Ίσως και η ιστορία μιάς ανάμνησης, όπως αποδείχθηκε στην ιστορία της ζωής μου…

Άλλωστε όπως λέει και ο αδελφικός φίλος Χρήστος Παναγιωτόπουλος ιδέες (και αναμνήσεις προσθέτω) που μοιράζονται δεν ξεχνιούνται.

Η φωτογραφία θα μου θυμίζει πάντα αυτή τη μαγική νύχτα…