Όχι άλλη μια σελίδα στο διαδίκτυο, αλλά η iselida.gr
info@iselida.gr
Πέμπτη - 25 Απριλίου 2024
"Δώσε σε κάποιον μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια" έγραψε ο Όσκαρ Ουάιλντ. Ένας από τους ελάχιστους ανθρώπους που γνώρισα στη ζωή μου πριν από είκοσι χρόνια και δεν είχε ανάγκη να φοράει μάσκα, ήταν ο Μάνος Ελευθερίου.
Ήταν; Ναι ήταν. Μου είναι δύσκολο να αντιληφθώ ότι ο δάσκαλος, άφησε την τραγιάσκα του στο κομοδίνο και δεν ξαναγύρισε. Οξύ πνεύμα. Ευγενής. Καλοσυνάτος. Χαμογελαστός. Ευαίσθητος. Σε αιχμαλώτιζε με τη γλυκύτητα του βλέμματος. Σε συνάρπαζε με τον λόγο του. Βρήκα το θάρρος να τον καλημερίσω πρώτη φορά σε ένα καφέ στο Κολωνάκι παραμονές Χριστουγέννων του 1998. Μιλήσαμε λίγα λεπτά και τον παρακάλεσα για μία συνέντευξη. Μου το υποσχέθηκε. Άργησε... λίγο, οκτώ χρόνια μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2006 που μιλήσαμε για δύο ώρες στη ραδιοφωνική εκπομπή μου στον Flash 96. Aλλά άξιζε. Μετά του τηλεφωνούσα σε γιορτές ή αν ήθελα να τον ρωτήσω κάτι που είχε σχέση με την ιστορία της μουσικής. Και λίγες ημέρες πριν τα γενέθλια των 80 χρόνων του, φέτος τον Φεβρουάριο τον συνάντησα στο πανέμορφο σπίτι του στο Χαλάνδρι. Σε εκείνη τη μαγευτική αυλή με τις ευωδιές. Συζητήσαμε - όπως αποδείχτηκε δυστυχώς - για τελευταία φορά. Στην τελευταία του συνέντευξη - δεν ξέρω γιατί - εστιάσαμε στο "παιχνίδι" του θανάτου και της ζωής...
Σας τρομάζει ο χρόνος που περνάει;
Ο χρόνος είναι αμέτρητος. Δεν μπορείς να τον οριοθετήσεις. Είναι το μόνο πράγμα που δεν αγοράζεται και δεν πουλιέται. Δεν έχει αξία. Δεν έχει αισθήσεις και συναισθήματα. Προχωράμε μαζί του στα σκοτεινά. Όπως λέει και ο Σεφέρης "οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά".
Όλοι οι άνθρωποι συνεπώς είναι ήρωες;
Ναι! Αφού παλεύουν συνεχώς με τον χρόνο, ο οποίος απλώς περνάει. Δεν τον ενδιαφέρει αν θα ζήσεις ή θα πεθάνεις. Και είναι πολύ σημαντικό αυτό που έλεγαν τα παλιά χρόνια οι ηλικιωμένοι ¨καλά στερνά". Αυτή ήταν αληθινή ευχή με νόημα. Βεβαίως εννοούσαν ο άνθρωπος να έχει καλό τέλος στη ζωή του. Η εκκλησία το λέει "ανώδυνα, επαίσχυντα και ειρηνικά".
Θυμάμαι τον πατέρα μου που μιλούσε για τον πανδαμάτορα χρόνο...
Είναι πολύ σημαντική αυτή η πάλη με τον χρόνο σε εκείνους που παίρνουν είδηση από το πέρασμα του χρόνου. Είναι οι ωραίοι άνδρες και οι ωραίες γυναίκες που αφήνουν το στίγμα τους σε μία εποχή, που αιφνιδίως ο χρόνος τους αλλάζει. Δεν είναι οι νέοι των 20 και 30 ετών, αλλά στα 70 και στα 80 ο χρόνος σου έχει αφήσει αθλιότητες στο σώμα και στο πρόσωπο. Μπορεί το ίδιο μυαλό να σέρνει το σώμα, το οποίο όμως τώρα πρέπει να ελέγχει και την έκπτωση του ανθρώπου.
Ένα παλαιότερο μυθιστορημά σας το "άνθρωπος στο πηγάδι" μου φέρνει τη σκέψη ότι η Ελλάδα όντως βρίσκεται σε ένα πηγάδι...
Μήπως είμαστε όλοι μαζί σε ένα πηγάδι και προσπαθούμε να βγούμε έξω; Δεν ξέρω τι γίνεται και δεν ξέρω ποιοί μας ρίχνουν στα πηγάδια. Υποτίθεται ότι ορισμένοι έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας στον Θεό, άλλοι σε ουράνιες δυνάμεις, άλλοι στις δικές τους δυνάμεις ή σε εξωτερικές δυνάμεις.
Κι όταν πέσουμε στο πηγάδι, μετά τι γίνεται;
Όλοι γλιστράμε κάποια στιγμή της ζωής μας, αλλά δεν πέφτουμε αναγκαστικά σε πηγάδι. Κάνουμε κάτι που δεν είναι σωστό ή κάνουμε κάτι καλό και είμαστε εγκλωβισμένοι. Δεν μπορούμε να ανοίξουμε μια πόρτα στη ζωή μας, αν και κρατάμε το κλειδί. Πολλές φορές μάλιστα η πόρτα είναι ανοικτή, αλλά δεν το βλέπουμε και δεν μπορούμε να βγούμε στο φως και στον αέρα της ελευθερίας.
Πόσα τραγούδια έχετε γράψει;
Δεν τα έχω υπολογίσει ακριβώς, πάντως είναι πάνω από 400.
Ποιό θεωρείτε το καλύτερο τραγούδι σας;
Τη "Μαρκίζα" με τη Βίκυ Μοσχολιού στη μουσική του Γιάννη Σπανού.
Θεωρώ τη "Διαθήκη" το αριστουργημά σας αλλά η γνώμη μου περισσεύει. Τι είναι ταλέντο κ. Ελευθερίου;
Ο Θεός δίνει στον καθένα ένα περιβολάκι Αργύρη. Έναν χώρο γης για να τον καλλιεργήσει πνευματικά. Σε άλλους δίνςι ένα τεράστιο οικόπεδο χίλια στρέμματα και σε άλλους ένα στρέμμα. Εξαρτάται από τη δουλειά που θα κάνεις σε αυτή την έκταση. Ο Καβάφης με λιγότερο ταλέντο δούλεψε σκληρά πάνω στα γραπτά του, στον μικρό χώρο που του χάρισε η Παντοδυναμία Του. Εκεί φύτεψε τα άνθη, τα οποία εμφανίζονται στον αιώνα.
Πότε γνωρίζεις αν γράφεις καλά;
Δεν το γνωρίζεις! Σε αγγίζει η Πααντοδυναμία Του και γράφεις καλά πράγματα. Καμιά φορά τραγούδια που τα χαρακτηρίζουν αριστουργήματα, καλή ώρα εσύ με τη "Διαθήκη", δεν σου κρύβω ότι τα έγραψα για χρήματα.
Οι γυναίκες σας ενέπνευσαν να γράψετε στίχους;
Βέβαια. Η γιαγιά μου, η μητέρα μου και πολλά θηλυκά. Η γυναίκα δίνει και παίρνει ζωή.
Ευχάριστη ή μελαγχολική η εικόνα των ταξιδιωτών;
Αναλόγως. Πάντα σκέφτομαι έναν άνθρωπο να αποχαιρετώ σε τραίνο ή να τον περιμένω. Πάντα σκεφτόμουν αυτούς τους επαρχιακούς σταθμούς σε ένα ωραίο νεοκλασικό κτίσμα με τη φιγούρα του σταθμάρχη κι εγώ να αποχαιρετώ κάποιον. Ποτέ να φεύγω εγώ. Οι άλλοι να φεύγουν πάντα. Ή να περιμένω κάποιον. Αλλά ποτέ δεν έρχεται. Εγώ πάντως δεν φεύγω ποτέ. Ξέρεις πάντα υπάρχει ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο.
Σας ευχαριστώ. Εγώ πάντως φεύγω καλύτερος ως άνθρωπος από το σπίτι σας.
Εγώ σε ευχαριστώ για τη συντροφιά. Να τα ξαναπούμε...
Tags
