iselida.gr - Ειδήσεις για την πρώτη σελίδα

Παρασκευή - 26 Απριλίου 2024

Μελίνα Μερκούρη
Η μεγάλη Ελληνίδα
Αφιέρωμα


Η "Γυναίκα – Φλόγα", όπως είχε χαρακτηριστεί και μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες του 20ού αιώνα, η Μελίνα Μερκούρη έφυγε από τη ζωή στις 6 Μαρτίου του 1994.

Η Μελίνα Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 18 Οκτωβρίου του 1920. Το πραγματικό της όνομα ήταν Αμαλία – Μαρία όμως ποτέ δεν την αποκάλεσαν έτσι. Ήταν πάντα η Μελίνα. Πολλές φορές δεν χρειαζόταν καν το επίθετο “Μερκούρη” για να συστηθεί. Ήταν η Μελίνα όλης της Ελλάδας, αλλά και η Μελίνα των ξένων.

Καταγόταν από οικογένεια πολιτικών και ήταν η αγαπημένη εγγονή του Σπύρου Μερκούρη, ενός από τους πιο επιτυχημένους και δημοφιλείς Δημάρχους της Αθήνας για περισσότερα από 20 χρόνια.

Ο παππούς Σπύρος θα γίνει το πρότυπο της. Στο σπίτι του μεγάλωσε, δίπλα του έκανε τις πρώτες δημόσιες εμφανίσεις της σε νηπιακή ηλικία και κοντά του έμαθε τους κανόνες της δημοκρατικότητας αλλά και την τέχνη του να συνομιλείς ισότιμα με όλους.

Μόλις έφυγε από την ζωή η 19χρονη τότε Μελίνα αισθάνθηκε για πρώτη φορά στη ζωή της προδομένη. Την είχε κάνει να πιστέψει πως ήταν αθάνατος…

“Με έμαθε να λατρεύω την Ελλάδα, να είμαι γενναία, να μην λογαριάζω τα χρήματα. Ήταν μεγάλη ντροπή για εκείνον τα χρήματα. Μου έμαθε το παραμύθι της ζωής. Μου εμφύσησε την ιδέα πως η Ελλάδα, η Αθήνα είναι κορυφή”, θα πει η ίδια σε συνέντευξή της μιλώντας γι’ αυτόν.

Σαν παιδί η Μελίνα Μερκούρη ήταν ατίθαση, αντιδραστική και μία από τις χειρότερες μαθήτριες!
Η πρώτη της θεατρική πρόβα ήταν μπροστά στον καθρέφτη, προσπαθώντας να καταφέρει να κυλήσουν κάποια δάκρυα σε κατάλληλη στιγμή, προκειμένου να πειστούν οι δικοί της να της αγοράσουν κάτι που επιθυμούσε. Ήταν μόλις πέντε ετών.

Ο θαυμασμός της στο πρόσωπο της μεγάλης ηθοποιού Γκρέτα Γκάρμπο την οδήγησε στην υποκριτική. Η ίδια σε συνέντευξη της κάποτε θα πει: “Η Γκάρμπο είναι το πλάσμα για το οποίο έγινα θεατρίνα”.

Ο έρωτας κινητήριος δύναμη στην ζωή της από νεαρή ηλικία. Μόλις 14 ετών ερωτεύεται τον ηθοποιό Σπύρο Παππά και τρία χρόνια αργότερα στα 17 της σαγηνεύει τον παντρεμένο τότε Πάνο Χαροκόπο ο οποίος χωρίζει και την ζητά σε γάμο…

Η Μελίνα δέχεται θέτοντας τον όρο να της παράσχει πλήρη ελευθερία να ασχοληθεί με το πάθος της, το θέατρο. Παντρεύονται κρυφά και στέλνουν στις οικογένειες τους τηλεγράφημα: “Γάμος ετελέσθη”. Ο γάμος του έληξε λίγα χρόνια αργότερα.

Ο μεγάλος σκηνοθέτης Ζυλ Ντασσέν είναι ο άνθρωπος που θα κερδίσει για πάντα την καρδιά της όμως πιο πριν μεγάλος έρωτας για αυτήν ήταν ο αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού Πύρρος Σπυρομήλιος. Ένας έρωτας που κράτησε επτά χρόνια και όπως είχε πει η ίδια ήταν το πιο γοητευτικό πλάσμα που είχε γνωρίσει προ Ντασσέν.

Το 1955 αποτελεί μία χρονιά ορόσημο για την επαγγελματική αλλά και την προσωπική της ζωή. Ο Μιχάλης Κακογιάννης την επιλέγει για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της ταινίας “Στέλλα”, βασισμένη στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη “Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια”.

Συμπρωταγωνιστεί στο πλευρό του Γιώργου Φούντα και καθηλώνει με την ερμηνεία της. Η ταινία θα ταξιδέψει μέχρι τις Κάνες και το φεστιβάλ κινηματογράφου την άνοιξη της ίδιας χρονιάς, όπου και επαινέθηκε ιδιαίτερα. Παρότι το αξίζει, δεν θα πάρει το βραβείο.

Το βραβείο καλύτερης ηθοποιού δε δίνεται σε καμία εκείνη τη χρονιά γιατί η Μελίνα και η αντίπαλός της θεωρούνται ισάξιες. Η εμφάνισή της σε αυτό, όμως, απλά έπρεπε να συμβεί...

Στο φεστιβάλ των Κανών θα συναντήσει για πρώτη φορά τον σκηνοθέτη Ζυλ Ντασσέν, τον Τζούλη της...

"ΤΙ ΩΡΑΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΠΑΤΑΤΕ, ΤΙ ΩΡΑΙΑ ΠΟΥ ΓΕΛΑΤΕ", ΤΗΣ ΕΙΧΕ ΠΕΙ.

Μία ιστορία πάθους, τόλμης, δημιουργίας, βαθιάς αγάπης αλλά και μεγάλων προβλημάτων, ιδίως στην αρχή καθώς ο Ζυλ Ντασσέν ήταν παντρεμένος.

Το 1966 θα πάρει διαζύγιο από τη γυναίκα του και θα παντρευτεί τον έρωτα της ζωής του και θα παραμείνει μαζί της μέχρι το τέλος.

"ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ Ο ΤΖΟΥΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΝ ΕΜΑΘΕ. ΜΟΥ ΕΜΑΘΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ" ΕΛΕΓΕ Η ΜΕΛΙΝΑ

Η Μελίνα γίνεται η "Μούσα" του Ντασσέν... Ο Τζούλης θα γράψει ρόλους για εκείνη, θα της αφιερώσει το καλύτερο, το πιο εμπνευσμένο κομμάτι της φιλμογραφίας του…

Θα της γνωρίσει την Αμερική, θα της χαρίσει τη θεατρική αποθέωση με το "Ίλια Ντάρλινγκ", μια υποψηφιότητα για Όσκαρ, θα της αλλάξει την καριέρα, τη ζωή. Θα σταθεί δίπλα της στους αγώνες της, για την πτώση τους χούντας χούντας.

Θα γυρίσει μαζί της στην Ελλάδα, θα γίνει Έλληνας για κείνη.

Η Μελίνα το 1961 ενσαρκώνει τη ”Φαίδρα”. Τα γυρίσματα εντός του Βρετανικού Μουσείου στην αίθουσα που εκτίθενται τα μάρμαρα του Παρθενώνα θα σημάνουν την αρχή ενός αέναου αγώνα όταν οι Βρετανοί ζήτησαν πληρωμή για να αφήσουν το ελληνικό συνεργείο να κινηματογραφήσει τα γλυπτά.

Η Χούντα θα σταματήσει για λίγο τα σχέδιά της, αφαιρώντας της την ελληνική ιθαγένεια. Θα αυτοεξοριστεί στο Παρίσι για να επιστρέψει μετά την πτώση της ύστερα από παρότρυνση του Ανδρέα Παπανδρέου.

Το 1981 η Μελίνα ορκίζεται υπουργός πολιτισμού. Διατηρεί το αξίωμά της ως το τέλος της πρώτης οκταετίας των κυβερνήσεων Παπανδρέου, μένοντας αλώβητη σε κάθε ανασχηματισμό.

Ως Υπουργός Πολιτισμού τον Ιούλιο του 1982, έθεσε το θέμα επίσημα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα για πρώτη φορά στο Μεξικό, στη Διεθνή Διάσκεψη Υπουργών Πολιτισμού της UNESCO και δεν σταμάτησε να αγωνίζεται γι’ αυτό μέχρι το θάνατό της.

"Αν με ρωτήσετε εάν θα ζω όταν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, σας λέω πως ναι, θα ζω. Αλλά κι αν ακόμη δεν ζω πια, θα ξαναγεννηθώ".

Για να υποβοηθηθεί το αίτημα της επιστροφής των Μαρμάρων, συνέλαβε την ιδέα ενός νέου Μουσείου Ακροπόλεως και προκήρυξε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την κατασκευή του, το 1989.

Παράλληλα, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις εργασίες αναστήλωσης των μνημείων της Ακρόπολης και στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Η Μελίνα Μερκούρη συνέλαβε την ιδέα και ανέθεσε τη μελέτη ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας, την ενοποίηση δηλαδή του ιστορικού κέντρου της Αθήνας στον άξονα Ιερά Οδός – Πλάκα – Στύλοι Ολυμπίου Διός, για τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού πάρκου.

Η Μελίνα Μερκούρη δημιούργησε τον θεσμό των Περιφερειακών Θεάτρων, των λεγόμενων ΔΗΠΕΘΕ, το μαζικό θέατρο για τους μαθητές, τη δωρεάν είσοδο στα Μουσεία για τους Έλληνες..

Ήταν αυτή που έπεισε τους εταίρους μας στην Ευρώπη και ξεκίνησε ο θεσμός των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης. Μάλιστα πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα έγινε το 1985 η Αθήνα.

Συνήθιζε να λέει πως το τσιγάρο της είχε χαρίσει αμέτρητες στιγμές ευχαρίστησης. Δυστυχώς όμως ήταν και αυτό που της στέρησε την ζωή.

Έπασχε από καρκίνο του πνεύμονα και λίγο πριν φύγει για επέμβαση στο εξωτερικό βρέθηκε στο Υπουργείο όπου άφησε ένα πακέτο τσιγάρα με το σημείωμα πως θα ξαναγυρίσει. Δεν έγινε ποτέ…

Λίγο πριν το τέλος και όντας νοσηλευόμενη στο Memorial της Νέας Υόρκης ζήτησε να κάνει ένα ακόμη τσιγάρο. Ένα Asos.Οι γιατροί δυσανασχετούν και η Μελίνα τους αποστομώνει με την απάντηση της…

"ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΔΡΟΜΟΣ"

Έφυγε ταλαιπωρημένη το απόγευμα της 6ης Μαρτίου του 1994. Η σορός της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και εξετέθη σε λαϊκό προσκύνημα.

Ήταν η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύτηκε με τιμές Πρωθυπουργού ενώ μία λαοθάλασσα την συνόδευσε στην τελευταία πράξη του έργου της ζωής της.

Τα σχολεία είχαν παραμείνει κλειστά εις ένδειξη πένθους για την απώλεια της ενώ την ώρα της κηδείας της τα θέατρα και τα μαγαζιά στο Brodway παρέμειναν επίσης κλειστά.

Η 6η Μαρτίου, ημέρα του θανάτου της, έχει ορισθεί από την Unesco ως παγκόσμια ημέρα Πολιτισμού.

Η Μελίνα Μερκούρη υπήρξε η πλέον διάσημη και προβεβλημένη προσωπικότητα της Ελλάδας. Η τελευταία Ελληνίδα θεά. Η Μελίνα της καρδιάς μας. Η Μελίνα σύμβολο του πολιτισμού μας.

Πηγή: apennyforyourthoughts.gr