iselida.gr - Ειδήσεις για την πρώτη σελίδα

Παρασκευή - 26 Απριλίου 2024

Ο Αθανάσιος Κριτσινέλης
για την ηρωική
λαμπαδηδρομία του 1948


Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΡΙΤΣΙΝΕΛΗΣ

Το 1948 το Λονδίνο ανέλαβε μέσα από τις στάχτες και τις συμφορές που άφησε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, να οργανώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, παρά τη δικαιολογημένη αντίδραση Άγγλων πολιτών, που έκριναν ότι υπήρχαν άλλες πολύ πιο αναγκαίες προτεραιότητες στη χώρα, από αυτές των Αγώνων. Παρά ταύτα οι Άγγλοι ως φίλαθλος και παραδοσιακός λαός, οργάνωσαν τους Αγώνες αλλά και τη Λαμπαδηδρομία τους μη φειδώμενοι εξόδων.

Συνεννοήθηκαν με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, ώστε να οργανωθεί από την Ελλάδα η Αφή και το πρώτο τμήμα της λαμπαδηδρομίας στον Ελληνικό Χώρο.

Αλλά και στην Ελλάδα κυριαρχούσε μεγάλη αναστάτωση, γιατί μετά τις καταστροφές του Πολέμου, ένας νέος εμφύλιος σπαραγμός βρισκόταν σε εξέλιξη, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πραγματικές δυσκολίες να υλοποιηθεί ένα κανονικό πρόγραμμα λαμπαδηδρομίας.

Οι υπεύθυνοι της Επιτροπής Ολυμπιακής Λαμπαδηδρομίας με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής Χρήστο Ζαλοκώστα πήγαν στην Ολυμπία, με το αντιτορπιλικό «ΑΣΤΙΓΞ».

Οι κοπέλες βέβαια που θα αποτελούσαν το χορό των Ιερειών, για λόγους ασφαλείας δεν μετέβησαν στην Ολυμπία. Το ίδιο συνέβη και με το συνεργείο του BBC που απεστάλη για να κινηματογραφήσει την τελετή.

Ως Πρωθιέρεια χρησιμοποιήθηκε η ξεναγός από τον Πύργο Μαρία Αγγελακοπούλου που επελέγη από τον Γιάννη Κετσέα και το στενό του συνεργάτη Νώντα Πετραλιά.

Ο Ιωάννης Κετσέας αντιλαμβανόταν ότι έπρεπε να επιτελεστεί το έργο γιατί μία αποτυχία πιθανόν να δημιουργούσε άλλες σκέψεις στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, όπως μεταφορά του τόπου αφής της Φλόγας, π.χ. στη Λωζάνη.

Το μεσημέρι της 17ης Ιουλίου 1948 η Μαρία Αγγελακοπούλου, όμορφη και θαρραλέα, εμφανίζεται πίσω από το Ναό της Ήρας και με ένα απλό κλαδί πεύκου, στην άκρη του οποίου ο Καθηγητής Περιστεράκης είχε τοποθετήσει ευανάφλεκτη ύλη, πήρε το φως από τις ακτίνες του ήλιου και το μεταλαμπάδευσε σε μία λήκυθο.

Στη συνέχεια η Πρωθιέρεια μεταφέρει τη λήκυθο μέχρι την Άλτη, απ’ όπου μεταλαμπαδεύει το φως στη δάδα του πρώτου δρομέα, που ήταν ο δεκανέας του Ελληνικού Στρατού Κωνσταντίνος Δημητρέλλης, ο οποίος προσερχόμενος, σταμάτησε λίγο πριν, άφησε καταγής το όπλο του, έβγαλε τη στολή του και έμεινε μόνο με ένα αθλητικό σκούρο μπλε σορτσάκι και στη συνέχεια προχώρησε προς την Πρωθιέρεια, όπου και πραγματοποιήθηκε η μεταλαμπάδευση.

Η ώρα ήταν 12:00 ακριβώς της 17ης Ιουλίου 1948 όταν ξεκίνησε η σπουδαία λαμπαδηδρομία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Στο πρώτο τμήμα της διαδρομής Ολυμπία – Κατάκολο οι δρομείς ήταν Έλληνες στρατιώτες υπό την προστασία αρμάτων του Ελληνικού Στρατού.

Στο Κατάκολο περίμενε για να μεταφέρει τη φλόγα το αντιτορπιλικό «ΑΣΤΙΓΞ» με κυβερνήτη τον Α. Γκιώνη.

Τη στιγμή του απόπλου ακούστηκε από μακριά ο ήχος μιας βολής όλμου χωρίς στόχο, ως προειδοποίηση ότι τελείωσε ο χρόνος μιας άτυπης εκεχειρίας εκ μέρους των αντιμαχομένων.

Το πλοίο έφτασε στην Κέρκυρα την επομένη 18η Ιουλίου νωρίς το πρωί. Στη 1:30 το μεσημέρι της 18ης Ιουλίου 1948 η φλόγα μεταλαμπαδεύτηκε σε λυχνία ασφαλείας και παραδόθηκε στον κυβερνήτη Bronders της φρεγάτας του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού «Whitesand Bay» η οποία αναχώρησε για το Μπάρι της Ιταλίας.

Στην Ιταλία, λόγω της απόπειρας δολοφονίας του Ιταλού ηγέτη του Κομουνιστικού Κόμματος Παλμίρο Τολιάτι και της επακολουθήσασας γενικής απεργίας, η λαμπαδηδρομία έγινε και εκεί με στρατιώτες λαμπαδηδρόμους, που φορούσαν όμως τη στολή τους.

Η φλόγα από το Μπάρι χωρίς διακοπή διέσχισε Ιταλία – Ελβετία – Γαλλία – Λουξεμβούργο – Βέλγιο, Γαλλία έως το λιμάνι Καλέ, όπου και μεταφέρθηκε στο αντιτορπιλικό του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού «BICESTER» το οποίο απέπλευσε για το Ντόβερ, όπου με κανονική πλέον λαμπαδηδρομία έφτασε στο στάδιο Γουέμπλεϊ, μετά από 3365 χιλιόμετρα στην ξηρά και 700 χιλιόμετρα στη θάλασσα, ύστερα από 13 ημέρες και 12 νύχτες με καθυστέρηση 30΄΄. Ήταν ένας άθλος.

Εμείς οι νεότεροι οφείλουμε να σεβόμαστε τους Άγγλους οργανωτές αυτής της λαμπαδηδρομίας, γιατί με τόσες δυσκολίες, με πολέμους, απεργίες, ανεργίες, πολιτικές ακαταστασίες, αντιδράσεις, με ένα Λονδίνο βομβαρδισμένο και κατεστραμμένο και τόσες άλλες παραμέτρους, σχεδίασαν, οργάνωσαν και εκτέλεσαν ένα δύσκολο πρόγραμμα με επιτυχία δίνοντας συνέχεια σε έναν θεσμό που τον σεβάστηκαν, όπως αρμόζει σε ένα λαό που αγαπά και σέβεται τις παραδόσεις.

Συγχαρητήρια όμως αξίζουν και στους Ιταλούς οι οποίοι και αυτοί με αντίξοες συνθήκες έφεραν το έργο τους σε πέρας.

Αλλά και στην Ελλάδα που ήταν στη δυσκολότερη κατάσταση από όλες τις άλλες χώρες, λόγω του εμφυλίου πολέμου, είχαμε θαυμαστά αποτελέσματα.

Για αυτούς ακριβώς τους λόγους, θεωρώ ότι αυτή η λαμπαδηδρομία είναι πράγματι η ηρωική λαμπαδηδρομία.