iselida.gr - Ειδήσεις για την πρώτη σελίδα

Οι οκτώ προσφυγικές πολυκατοικίες της λεωφόρου Αλεξάνδρας δεν χρειάζονται συστάσεις. Είναι συνυφασμένες τόσο με την προσφυγική μνήμη όσο και με την Ιστορία της Αθήνας.

Η πρώτη κίνηση που έγινε την τελευταία δεκαετία για τη σωτηρία των προσφυγικών και την επανένταξή τους στη ζωή της πόλης, μετά την απαλλοτρίωση των 177 από τα 228 διαμερίσματά τους από το Δημόσιο και την ανακήρυξη όλου του συγκροτήματος των οκτώ πολυκατοικιών ως διατηρητέου, ήταν το 2016 η μεταβίβασή τους από το ΤΑΙΠΕΔ, στο οποίο είχαν περιέλθει, στην Περιφέρεια Αττικής. Ακολούθως γεννήθηκε η ιδέα της αποκατάστασης των κτιρίων προκειμένου να μετατραπούν σε κοινωνική κατοικία (για ευάλωτα στρώματα, φοιτητές κ.ο.κ.) και ένα τμήμα τους να διατεθεί ως ξενώνες για τους συγγενείς ασθενών του νοσοκομείου «Αγιος Σάββας» και για τη δημιουργία μουσείου μικρασιατικού πολιτισμού, επιλογή για την οποία υπάρχει πολιτική συναίνεση.

Το έργο ανέλαβε να εκτελέσει η «Ανάπλαση Αθήνας», ο οργανισμός που ιδρύθηκε για να παίξει τον ρόλο του επιστημονικού και τεχνικού συντονιστή σε σημαντικές αστικές παρεμβάσεις. Η «Ανάπλαση Αθήνας» εκτέλεσε όλες τις βασικές μελέτες και στη συνέχεια, με χορηγία των Ελληνικών Πετρελαίων, προχώρησε στις οριστικές μελέτες και τις μελέτες εφαρμογής (αρχιτεκτονική, στατική, εγκαταστάσεων, περιβάλλοντος χώρου), στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στα τεύχη δημοπράτησης του έργου. Οι μελέτες παραδόθηκαν το 2019, εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, και μάλιστα τον Μάιο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε και η οικοδομική άδεια του έργου από την Πολεοδομία Δήμου Αθηναίων, λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές .

Στη συνέχεια, ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε στην κατάρτιση μιας προγραμματικής σύμβασης ανάμεσα στον δήμο, την περιφέρεια και την «Ανάπλαση Αθήνας», με την οποία εξειδικεύονταν οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις του καθενός. Να σημειωθεί ότι ο Δήμος Αθηναίων συμμετέχει και ως ιδιοκτήτης του οικοπέδου στο οποίο βρίσκονται τα προσφυγικά, υποστηρίζοντας ότι το 1934 και το 1940 παραχώρησε στο υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντιλήψεως το δικαίωμα ανέγερσης των προσφυγικών πολυκατοικιών, αλλά όχι και την ιδιοκτησία του χώρου που τις περιβάλλει.

Υπάρχει και μια άλλη πτυχή, η οποία θα πρέπει να προσεγγιστεί με ευαισθησία. Σταδιακά την τελευταία δεκαετία σχεδόν το σύνολο των διαμερισμάτων που απαλλοτρίωσε το Δημόσιο επανακατοικήθηκαν. Αυτήν τη στιγμή είναι η μεγαλύτερη κατάληψη της Αθήνας, μένουν εδώ τουλάχιστον 300-400 άτομα, κυρίως οικογένειες που ήταν άστεγες. Στις υπό κατάληψη κατοικίες λειτουργεί μια μορφή κοινότητας, η οποία έχει αναλάβει την επιδιόρθωση των διαμερισμάτων, την οργάνωση σίτισης και άλλων θεμάτων καθημερινότητας κ.ο.κ., ενώ δεν έχουν αναφερθεί παραβατικές συμπεριφορές. . Πάντως, η μετατροπή των περισσότερων διαμερισμάτων σε κοινωνική κατοικία –που τόσο λείπει από την Αθήνα σήμερα– προβλέπεται ρητά και στην προγραμματική σύμβαση που πρόκειται να υπογραφεί

Στόχος του έργου είναι η συντήρηση και προστασία του χαρακτηρισμένου ως νεότερου μνημείου συγκροτήματος και η επανάχρησή του, με διατήρηση της αρχικής του χρήσης ως κατοικίας. Για τον σκοπό αυτό, εκτός των επεμβάσεων στο κέλυφος των πολυκατοικιών, προκειμένου αυτό να αποκατασταθεί και να συντηρηθεί (εργασίες στατικής ενίσχυσης, υγρομόνωσης και θερμομόνωσης) με σεβασμό στον αρχικό σχεδιασμό και στην τυπολογία, θα γίνουν εργασίες στο εσωτερικό των διαμερισμάτων προκειμένου αυτά να καταστούν λειτουργικότερα και βιώσιμα. Οι σημειακές επεμβάσεις στοχεύουν στην αποκατάσταση της αρχικής μορφής των πολυκατοικιών (σύμφωνα με τα υφιστάμενα διασωζόμενα τμήματα όψεων), ενώ ταυτόχρονα όποια νέα επέμβαση θα διαφοροποιείται σαφώς από την αρχική κατασκευή ώστε να δηλώνεται η συγχρονικότητά της. Παράλληλα, για την ανάδειξη της ιστορικότητας των πολυκατοικιών προβλέπεται η διατήρηση των αποτυπωμάτων των οβίδων από τις συγκρούσεις των Δεκεμβριανών του 1944.

Οταν ολοκληρωθεί θα είναι ενα έργο προσφορά στην ιστορική μνήμη της πόλης των Αθηνών.