iselida.gr - Ειδήσεις για την πρώτη σελίδα

Παρασκευή - 26 Απριλίου 2024

Ο Αλέκος Φασιανός
πετάει με τα
πουλιά που ζωγράφιζε


Για τον θάνατο του Αλέκου Φασιανού γράφτηκαν και θα γραφτούν πολλά.
Έφυγε από τη ζωή ενας σπουδαίος ζωγράφος, ένας διανοητής της ζωής…
Εμείς επιλέγουμε μια συνέντευξη που είχε δώσει στον δημοσιογράφο Θανάση Λάλα.
Πως μάθατε να ζωγραφίζετε;
«Τα περισσότερα πράγματα στη ζωή μου τα ‘μαθα από τον παππού μου. Ηταν παππάς και τις ελεύθερες ώρες του, έφτιαχνε διάφορα πράγματα. Με φώναζε και μου έφτιαχνε καραβάκια. Έκανε υπέροχες πένες για να γράφει. Αυτός με κάλεσε μια φορά και με έβαλε να ζωγραφίσω μια βινιέτα… ένα αρχικό γράμμα σε ένα ευαγγέλιο που είχε γράψει. Το έκανα και μου βάλε 10 με τόνο. Εγώ είχα ενθουσιαστεί πολύ. Αυτό το κεφάλι που κάνω στους περισσότερους πίνακες μου, από αυτόν το έμαθα. Το έκανε μονοκονδυλιά πάντα και εγώ τον θαύμαζα που τον έβλεπα να το κάνει. Ήθελα και εγώ να το κάνω, αλλά δεν μπορούσα. «Έλα, έλα να στο μάθω» μου είπε μια μέρα.Μου κράτησε το χέρι και το κάναμε μαζί δυο τρεις φορές. Τελικά το μάθα και από τότε κάνω αυτό το ίδιο κεφάλι σε όλους τους πίνακες μου.
Στο διάστημα θα θέλατε να πάτε να ταξιδέψετε;
«Όχι»
Γιατί; Δεν είστε περίεργος;
«Δεν είναι το φυσιολογικό περιβάλλον για τον άνθρωπο. Για να είμαι ειλικρινής δεν θα ‘θελα να πάω πουθενά αλλού. Θα ήθελα να μένω στο μέρος που έχω γεννηθεί. Πολλές φορές όμως η ανάγκη μας κάνει να πάμε και κάπου αλλού. Αλλά το φυσικό είναι να μείνεις εκεί όπου έχεις γεννηθεί. Δε μαρέσει να αποχωρίζομαι το γνωστό μου περιβάλλον»
Στο Παρίσι όταν πάτε πως νιώθετε;
«Έχω φοβερό άγχος. Μακριά από τον οικείο μου χώρο είναι σαν να ίπταμε σε όνειρο».
Δεν είχατε ποτέ την περιέργεια να δείτε
έναν άλλον τόπο;
«Δεν θέλω να δω τίποτα. Αυτό που βλέπω εδώ μου φτάνει. Τι να δω; Να κάνω δηλαδή τουρισμό; Όλοι θέλουν να δουν. Γίνανε όλοι Μαγγελάνοι και τρέχουν γύρω από τη γη να δουν. Ταλαιπωρούνται για ένα ταξίδι. Για μένα και στα Τρίκαλα να πάω και σε ένα μικρό χωριουδάκι, είναι σα να πηγαίνω στο Παρίσι ή στο Λούβρο. Και αυτό είναι κάτι καινούργιο για μένα. Αλλά το κυνηγάς το καινούργιο; Το ανακαλύπτεις μέσα στην καθημερινότητά σου».
Όταν πήγατε για πρώτη φορά στο Λούβρο πως νιώσατε;
«Τίποτα δεν ένιωσα».
Μπροστά σε όλα αυτά τα αριστουργήματα της τέχνης, πανικοβάλλεστε;
«Μέσα σε ένα μουσείο έχω την ικανότητα να περιδιαβαίνω γρήγορα και να σταματώ μόνο μπροστά σε αυτά που νου προξενούν ένταση. Δε νιώθω την υποχρέωση να τα δω όλα. Δεν με υποχρεώνει κανείς να τα δω όλα ούτε να μου αρέσουν όλα».
Θα ζωγραφίζετέ στους τοίχους για να ομορφύνετε την ζωή στην πόλη;
«Και βέβαια. Πολλοί καλλιτέχνες σήμερα νομίζουν ότι η τέχνη είναι κάτι άλλο τη ζωή, και δημιουργούν καλλιτεχνήματά έξω απ’ τη ζωή και τις ανάγκες τους. Γι’ αυτό και δηλώνουν, ότι δεν τους ενδιαφέρει ο άνθρωπος. Παρουσιάζουν ένα τετράγωνο η μία φόρμα και σου λένε αυτό είναι τέχνη. Για μένα η τέχνη βγαίνει απ’την ανάγκη. Δηλαδή ένα σχήμα που εξυπηρετεί τις ανάγκες μας είναι ωραίο. Αυτό που εξυπηρετεί απόλυτα την ανάγκη είναι μεγάλη τέχνη. Όταν κάνεις τέχνη δεν την κάνεις άνευ λόγου. Την κάνεις για να έρθεις επαφή με τους άλλους ανθρώπους».
Εσείς γιατί γίνεται τόσο διάσημος;
«Επειδή είμαι κατανοητός. Δεν περιφρονώ τον κόσμο. Κανείς όμως δεν μπορεί να πει με σιγουριά γιατί έγινε γνωστός. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με σιγουριά για την επιτυχία».
Το αναγκαίο είναι και ωραίο;
«Η ανάγκη το κάνει ωραίο. Παράδειγμα, μια καρέκλα που καθόμαστε άνετα και αναπαυτικά είναι ωραία. Αντίθετα, αν είναι πάνω από 40 εκατοστά ύψος, είναι άσχημη, γιατί είναι δυσανάλογη με την αναλογία του μέσου ανθρώπου».
Αλήθεια πότε τελειώνει ένας πίνακας και αποφασίζετε να τον εκθέσετε;
«Δεν τελειώνει ποτέ. Πολλές φορές βαριέμαι κιόλας. Τον αφήνω ημιτελή. Υπάρχουν στιγμές που ζωγραφική γίνεται αγγαρεία. Πρέπει να γεμίσεις ένα μουσαμά με ένα χρώμα. Αυτή τη δουλειά την βαριέμαι πολύ. Γενικά εγώ αφού πιάσω την ύλη η, μετά το ενδιαφέρον μου μειώνεται στο ελάχιστο».
Μόνο η σύλληψη έχει σημασία;
«Ναι. Η σύλληψη της ιδέας, η σύλληψη της ουσίας. Ο Leonardo da Vinci έλεγε: «Σε 3 λεπτά συλλαμβάνεται ο πίνακας. Μετά όλα τα άλλα είναι αγγαρεία». Μακάρι να μπορούσε να σχηματιστεί αυτόματα ο πίνακας, από μόνος του ή πετώντας ένα μπουκάλι μελάνι πάνω στο μουσαμά. Και όλα αυτά για την ιδέα που έχεις καταλάβει κι έχει γίνει κιόλας μέσα σου».
Πριν φτιάξω δηλαδή έναν πίνακα, ο πίνακας έχει συλληφθεί μέσα μου. Η πραγματοποίηση του είναι μια κουραστική δουλειά, που μπορεί να γίνει και από έναν άλλον ζωγράφου, που ξέρει να ζωγραφίζει κάπως. Το τέλος είναι η πιο ωραία στιγμή του έργου. Ο Φειδίας έλεγε ότι η διαφορά ενός μεγάλου έργου από ένα μικρό, είναι ελάχιστη. Είναι ο πηλός που μένει μέσα στο νύχι σου. Για έναν δημιουργό αυτό που έχει ενδιαφέρον η σύλληψη. Μπορεί ένας κακά εκτελεσμένους πίνακας να κρύβει ένα μεγάλο ζωγράφο».
Υπάρχουν μεγάλοι ζωγράφοι με κακά έργα;
«Ο Μάτις. Τα έργα του δεν έχω καμία δεξιοτεχνία στην εκτέλεση. Είναι μεγάλα έργα γεμάτα στραβές γραμμές. Κι ο Βαν Γκογκ. Δεν είχε καμιά τεχνική. Υπήρξε όμως ο μεγαλύτερος ζωγράφος.